علاوه بر تقسیم بندی باکتری ها از لحاظ فرم ظاهری، آنها را بر اساس رنگی که به خود میگیرند نیز به دو گروه گرم مثبت و گرم منفی تقسیم می کنند.
در این تصویر می توان نمایی کلی از نحوه رنگ پذیری باکتری ها را مشاهده کرد. باکتری های گرم ➕ به رنگ بنفش و باکتری های گرم ➖ به رنگ قرمز دیده میشوند.
رنگ آمیزی گرم راهی برای شناسایی باکتری ها:
از رنگ‌آمیزی گرم جهت شناسایی جنس باکتری و انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب استفاده می شود.
در طی این رنگ آمیزی باکتری هایی که دارای دیواره سلولی ضخیم پپتیدوگلیکانی هستند به رنگ بنفش در آمده و در اصطلاح گرم مثبت نامیده میشوند و باکتری هایی که دارای پپتیدوگلیکان کمتری در دیواره خود هستند به رنگ قرمز درآمده و اصطلاحا به آن ها باکتری های گرم منفی می گویند.
تکنیک رنگ آمیزی گرم:
در این رنگ آمیزی از ترکیب دو رنگ کریستال ویوله و فوشین و یا کریستال ویوله و سافرانین استفاده می کنند.
اساس عمل به این صورت است که باکتریها ابتدا با رنگ کریستال ویوله رنگ آمیزی می شوند مولکولهای کریستال ویوله با پپتیدوگلیکان موجود در دیواره پیوند برقرار کرده باکتریهای گرم مثبت تعداد بیشتری کریستال ویوله جذب می کنند و به رنگ بنفش در آمده و در مرحله دوم باکتریها با فوشین و یا سافرانین رنگ آمیزی می شوند و دراین مرحله باکتریهای گرم منفی به رنگ قرمز در می آیند.
?تقسیم بندی باکتری_ها?
?یکی دیگر از روش های تقسیم بندی باکتری ها، طبقه بندی آنها بر اساس نحوه متابولیسم آنهاست که به دو گروه هوازی و بی هوازی تقسیم میشوند.
?باکتریهای هوازی باکتریهایی هستند که برای انجام متابولیسم و رشد به اکسیژن نیاز دارند در حالیکه باکتریهای بی هوازی قادر به رشد در محیطهای فاقد اکسیژن میباشند.
?علاوه بر این دو گروه اصلی برخی از باکتری ها به عنوان بی هوازی اختیاری هستند که قادر به رشد در هر دو شرایط هوازی و بی هوازی میباشند.
?یکی از راه های تشخیص باکتریهای هوازی از باکتری های بی هوازی نحوه رشد آنها بر روی محیط کشت است.
درحالیکه باکتریهای هوازی قادر به رشد و تکثیر در سطح محیط کشت هستند، باکتریهای بی هوازی در عمق محیط کشت رشد می کنند.
?همانطور که در تصویر می بینید در لوله شماره ۱ باکتریها در سطح و در لوه شماره ۲ در عمق رشد یافته اند که به ترتیب نشانگر هوازی و بی هوازی بودن آنهاست.
?روش های تکثیرباکتری ها?
?باکتریها به روش های تقسیم مستقیم، آمیختگی، جوانه زدن و یا ایجاد اسپور تکثیر میشوند.
۱?تقسیم مستقیم:
در این حالت باکتریها با قرار گرفتن در محیط مناسب ، مواد مورد نیاز خود را جذب و قسمتی از آن را به پروتوپلاسم تبدیل می‌کنند و در نتیجه بر حجم باکتری افزوده می‌شود. وقتی رشد باکتری به حد معینی رسید پروتوپلاسم آن بر اثر پیدایش دیواره‌ای عرضی در قسمت میانی به دو قسمت تقسیم می‌شود و یک باکتری به دو باکتری تبدیل می‌گردد.
۲?جوانه زدن :
برخی از باکتریها به روش جوانه زدن تکثیر می‌یابند جوانه‌ها ابتدا به صورت زائده چسبیده به باکتری ظاهر میشوند و تدریجا بزرگ شده و از با کتری اصلی جدا می‌گردند.
۳?آمیختگی: نوع ویژه‌ای از تولید مثل جنسی است در اینگونه تولید مثل ، دو باکتری در کنار هم قرار میگیرند و یکی از آنها که ماده ارثی (DNA) را به دیگری می‌دهد، نر و دیگری که ماده ارثی را دریافت می‌کند. ماده به شمار می‌آید.
۴?ایجاد اسپور: باکتریها زمانی که در شرایط دشوار محیط زیست قرار می گیرند توانایی ایجاد اسپور داخلی را دارند. اسپور داخلی سبب مقاومت باکتری در برابر عوامل نامساعد محیط می‌شود. هر باکتری فقط یک اسپور می‌سازد و از هر اسپور یک باکتری بوجود می‌آید.